Birleşik Kamu-İş’ten ‘iş-açlık-yoksulluk’ araştırması: ‘Şubatta 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 18 bin 373 TL’ye çıktı’

Dünya genelinde gerileyen gıda fiyatları Türkiye’de ise 45 aydır ara vermeden, son aylarda ise hızlanarak artıyor.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun Ar-Ge birimi KAMUAR, fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Şubat 2024 sonuçlarını açıkladı. 

Araştırma sonuçları, şubatta gıda fiyatlarında bir önceki aya göre yüzde 9 oranında artış yaşandığını gösterdi.

Yılın ilk iki aylık döneminde yüzde 15,7 artan gıda fiyatlarındaki yıllık artış ise yüzde 103,8 olarak gerçekleşti. TÜİK’in verilerine göre en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 35,8’ini gıda için yaptığına dikkat çekilen sonuç raporunda “Gıda fiyatlarındaki kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. Açıklanan enflasyon bu nedenle bu kesimin gerçek hayatta yaşadığı enflasyonu tam olarak yansıtmıyor. Zira TÜİK enflasyonu hesaplarken gıda harcamalarının ağırlığını yaklaşık yüzde 25 olarak esas alıyor” denildi. 

‘ET VE BALIKTA YÜZDE 110,2  ARTIŞ’

Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatlarının yüzde 675 oranında arttığı kaydedilen raporda “Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl Şubat ayında 755 lira ödemek zorunda kaldılar” ifadeleri yer aldı. Raporda şubatta meyve dışındaki tüm gıda harcama gruplarında fiyatların bir önceki aya göre arttığına dikkat çekildi. 

Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları şubatta bir önceki aya göre ortalama yüzde 2,9 oranında artarken; et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 11,2 oranında artış kaydedildiği belirtildi. Raporda şu verilere de yer verildi:

“Et ve balık fiyatlarında yaşanan yıllık artış  yüzde 110,2 oldu. Şubatta önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 10 oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 2,2 olarak gerçekleşti. Sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 26,5 oranında artış kaydedildi. Vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için şubatta, bir önceki aya göre yüzde 9 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı. Şubat 2024 sonu itibariyle son 12 aylık ortalama gıda fiyatları ise bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre ise yüzde 99,8 oranında arttı.”

‘SIK SIK HASTALANIYORLAR’

Genel Sağlık-İş Sendikası Genel Başkanı Derya Uğur da konfederasyonun verilerine dayanarak yoksulluğun bir hal sağlığı sorunu olduğuna dikkat çekti. 

Uğur, “Ekonomik krizi iliklerine kadar hisseden yurttaşlar, gıda fiyatlarının önlenemez yükselişi neticesinde enerji, protein ve diğer besinlerden faydalanamamakta ve bu nedenle karşımıza yaygın şekilde yetersiz beslenme (malnutrisyon) sorunu çıkmaktadır” dedi. 

Beslenemeyen çocukların vücut dirençlerinin düşmesi nedeniyle daha sık hastalandığının altını çizen Uğur, “Gıda fiyatlarındaki artış, yeterli beslenemeyen çocuklarımızın eğitimden geri kalmasına, eğitim hayatlarında başarısızlığa, sosyal uyumsuzluk ve zekâ gelişiminin yavaşlamasına neden olmaktadır. Bu rapor sonuçları da ortaya koyuyor ki, toplumun geleceği açısından bedensel ve zihinsel gelişimi yetersiz bireyler yaratılıyor” değerlendirmesinde bulundu.