Ekonomist Dr. Murat Kubilay paylaştı: Cumhuriyet’in 100. yılına özel hatıra parası neden madeni 5 TL olarak basıldı?

Hazine ve Maliye Bakanlığının, Cumhuriyet’in 100. yılı kapsamında bastırdığı İç göbeğinde iktidarın “Türkiye Yüzyılı” sloganı kullanılan “5 Türk Lirası” hatıra parası bugün tedavüle sunuldu.

100 MİLYON ADET BASTIRILDI 

“5 Türk Lirası” madeni hatıra paralar, bir defaya mahsus olmak üzere 100 milyon adet basıldı.

100. yıl temalı “5 Türk Lirası” tedavül hatıra paranın iç göbeğinde “Türkiye Yüzyılı” logosu kullanıldı. Logonun üzerinde “5” ibaresi, alt kısmında ise “Türk lirası” ibaresi bulunuyor. Dış halkada ise sekiz köşeli “Selçuklu yıldızı” motifi ve bu motifin dış hatlarının tekrarı kullanıldı.

Dış halkadaki Selçuklu yıldızının solunda “?”, sağında ise “TC” sembolleri güvenlik unsuru olarak yer aldı. Altta ise basım yılı “2023” tarihi yer aldı. Ay ve yıldız dış halka ve göbeğin kesiştiği yere gelecek şekilde konumlandırıldı. Paranın ağırlığı 8,25 gram, çapı ise 28,15 milimetre olarak basıldı.

Konuyla ilgili Ekonomist Dr. Murat Kubilay konseptin doğruluğu ve estetik değeri üzerine yorum yapmayacağını, onun yerine neden 5 TL basıldığını izah edeceğini sosyal medya hesabı X üzerinden paylaştı.

Kubilay’ın paylaşımı şöyle:

“10 KURUŞ VE 25 KURUŞ GÜNLÜK İŞLEMLERDEN SİLİNDİ”

“1 kuruş resmen ölü doğmuştu, tedavüle çıktıktan birkaç ay sonra yerlere atılır oldu. Ardından 5 kuruş sessizce kullanım dışı kaldı. 2018 sonrasında 10 kuruş ve 25 kuruş günlük işlemlerden silindi. 50 kuruş küçük yerlerde hala kullanılıyor, yerel seçimden sonra o da tümden kaybolacak. 1 liranın ömrü az daha uzun olur. 

Eğer elektronik ödeme sistemleri ve kredi kartı teknolojisi gelişmeseydi, esnaf erişemediği bozuk paralardan ötürü şimdiki gibi sadece hayıflanmaz, iş yapamadığı için isyan bile ederdi. Buna rağmen yeni paralar yakında kullanıma girecek. Bizde 6’lı madeni para ve banknot sistemi uygulanıyor. Bu değiştirilemez kural değil ama muhtemelen sürdürülecek.

‘5, 10 VE 20 LİRA MADENİ PARAYA DÖNÜŞECEK’

Önümüzdeki 5-7 yılda en küçük madeni para 1 lira olacak. 5, 10 ve 20 lira da hızla madeni paraya dönüşecek. Enflasyonun ve döviz kurunun durumuna bağlı olmakla birlikte, şu anda ilk duyduğunuzda garip bile gelse, 50 ve 100 TL’nin de 5 yılın sonunda madeni para olma ihtimali var. Tabii bu esnada kağıt 500, 1000 ve 2000 liralar da çıkmış olacak. 5000 ve 10000 liralar da çıkarılabilir.

Enflasyon sarmalı maalesef böyle acımasız olur. Teknoloji çağı durumun daha trajik olmasını ancak bu kadar önleyebiliyor. 1970-2004 arasını bilenler sürekli yeni paraların sisteme sürüldüğünü hatırlayacaklardır. 

‘GAYE ERKAN SORUYA CEVAP VERMEKTEN KAÇINDI’

Özetle, 2005’te 6 adet 0 atılan ulusal paramıza 2 adet 0 geldiğini yakında itiraf etme durumunda kalırlar. TBMM’deki soru-cevap kısmında, tarafsızlık ve liyakatına çok güvenildiği söylenen Başkan Gaye Erkan’ın bu soruya cevap vermekten kaçındığını da eklemiş olalım. Tabii hakikatler ortada”

Toplum baskısı neticesinde, aceleye gelen bir tasarımla son günde bu eksik tamamlanmış. Konseptin doğruluğu ve estetik değeri üzerine yorum yapmayacağım. Onun yerine neden 5 TL basıldığını izah edeceğim.

1 kuruş resmen ölü doğmuştu, tedavüle çıktıktan birkaç ay sonra yerlere… https://t.co/ifgFeO8SJO

— Dr. M. Murat Kubilay (@mmkubilay) October 28, 2023