Türk Milleti’nin Kurtuluş ve Zafer Yolu: Büyük Taarruz ve 30 Ağustos’un Önemi
Mustafa Kemal Paşa’nın Tarihi Talimatı: “Akdeniz’e İlerleyin!”
Mustafa Kemal Paşa, 1 Eylül 1922’de Dumlupınar’da Batı Cephesi’ndeki tüm subay ve askerlere hitaben yayımladığı bildiride, Türk ordusunun kazandığı büyük zaferi ve ulusununa duyduğu minnettarlığı dile getirdi. Paşa, Afyonkarahisar-Dumlupınar Meydan Muharebesi’nde Yunan ordusunun hızlı bir şekilde yok edildiğini belirterek, ulusun geleceğine olan güvenini vurguladı ve ordunun Akdeniz’e doğru ilerlemesini, tüm akıl ve yurtseverlik kaynaklarını kullanarak mücadelenin sürdürülmesini emretti. Bu talimat doğrultusunda, Türk ordusu 1 Eylül’de Gediz ve Uşak’ı, 2 Eylül’de Eskişehir’i, 6 Eylül’de Balıkesir ve Bilecik’i, 7 Eylül’de Aydın’ı, 8 Eylül’de Manisa’yı ve 9 Eylül’de İzmir’i geri alarak Yunan ordusunu denize döktü.
Zaferin Simgesi: 30 Ağustos 1922’nin Önemi
30 Ağustos 1922 sabahı, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Kütahya’nın Altıntaş ilçesindeki Zafertepe Çalköy’de birliklere taarruz emrini verdi. Bu harekât, Kurtuluş Savaşı’nın en büyük zaferlerinden biri olarak tarihe geçti. 26 Ağustos’ta başlayan Meydan Muharebesi, Türk ordusunun Yunan birliklerini tamamen kuşatarak yok etmesiyle sonuçlandı. Kızıltaş Deresi bölgesinde açık kalan alandan kaçan Yunan komutanları arasında General Trikopis ve General Diyenis de vardı. 31 Ağustos’ta Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa ve İsmet Paşa ile yaptıkları toplantıda Yunanlıların yeniden savunma düzenine geçmelerini engellemek ve İzmir’e girme kararını aldılar.
Taarruzun Hareketli Başlangıcı: 26 Ağustos’tan İtibaren
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, 26 Ağustos sabahı Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa ile birlikte Kocatepe’de harekâtı başlattı. Türk ordusu, topçu ateşleriyle başlayan harekâtın ardından sabahın erken saatlerinde hücuma geçti ve Tınaztepe’yi ele geçirerek düşmanı Belentepe ve Kalecik Sivrisi’nden uzaklaştırdı. Taarruzun ilk gününde, 1. Ordu birlikleri, Büyük Kaleciktepe ile Çiğiltepe arasındaki 15 kilometrelik alanda düşmanın mevzilerini ele geçirdi. 27 Ağustos sabahı Türk ordusu, tüm cephelerde taarruza geçti ve aynı gün Afyonkarahisar, 8’inci Tümen tarafından düşman işgalinden kurtarıldı. 28 ve 29 Ağustos’ta devam eden taarruz, düşmanın 5’inci tümeninin etkisiz kılınmasıyla sonuçlandı. 29 Ağustos gecesi, taarruzun hızlı bir şekilde sonuçlandırılması için gerekli önlemler alındı.
Albay Reşat Bey’in Kahramanlığı: “Sözümü Yerine Getirememenin Bedeli”
Büyük Taarruz sırasında yaşanan en dikkat çekici olaylardan biri, 57’nci Tümen Komutanı Albay Reşat Bey’in 27 Ağustos’ta Çiğiltepe’nin alınmasının yarım saat gecikmesi nedeniyle intihar etmesiydi. Albay Reşat Bey, intiharından önce yazdığı notta, “Yarım saat içinde o mevkiyi almaya söz verdim, ancak bunu başaramadığım için yaşayamam.” diyerek büyük bir fedakarlık örneği sergiledi. Çiğiltepe, Albay Reşat Bey’in ölümünden sadece 15 dakika sonra düşman askerlerinden temizlendi.
Cumhuriyetin Temellerinin Atıldığı Gün: 30 Ağustos’un Anlamı
Mustafa Kemal Atatürk, 30 Ağustos 1924’te, Büyük Zafer’den iki yıl sonra, Şehit Sancaktar Mehmetçik Anıtı’nın temel atma törenine katılmak üzere Zafertepe Çalköy’e geldi. Burada yaptığı konuşmada, 30 Ağustos Zaferi’nin Türk tarihinin en kritik dönüm noktalarından biri olduğunu ve Türk Cumhuriyeti’nin temellerinin burada sağlamlaştırıldığını belirtti. Atatürk, Türk ulusunun burada kazandığı zaferle, tarih yazma kararlılığını ve gücünü vurguladı.
İlk kez 1926’da Zafer Bayramı olarak kutlanmaya başlanan 30 Ağustos, her yıl yurt genelinde ve KKTC’de çeşitli etkinliklerle coşkuyla anılmaktadır. Bu özel gün, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesindeki azmini ve kahramanlığını simgeleyen önemli bir milli bayramdır.
